Z reguły słysząc słowo „finanse”, myślimy o pieniądzach, które mamy w naszym portfelu. Tymczasem to słowo ma o wiele szersze znaczenie. Często finanse definiuje się jako procesy, które są związane z gromadzeniem, rozporządzaniem i wydawaniem pieniądza. Finanse pełnią w świecie wiele funkcji, o których na co dzień nawet się nie myśli. Najważniejsze funkcje finansów to:
– stymulacyjna
– rozdzielcza
– fiskalna
– kontrolna.

Każda z tych funkcji jest bardzo ważna. Funkcja stymulacyjna polega przede wszystkim na możliwości pobudzania lub hamowania rozwoju działalności gospodarczej. Funkcję rozdzielczą można jeszcze dodatkowo podzielić na funkcję ostateczną (gdy zakup produktu lub usługi kończy jego drogę na rynku), transakcyjną (przeprowadzane są różne transakcje) i transferową (przemieszcza się pieniądz, bez ruchu usług i towarów).

Bardzo ważna jest funkcja fiskalna, która dostarcza państwu środków na realizację jego zadań. Natomiast funkcja kontrolna to śledzenie przepływów pieniężnych na rynku. Ich analiza pozwala na ustalenie szeregu wskaźników, które pokazują stan gospodarki przedsiębiorstwa czy państwa.

Podział finansów
Najczęściej finanse dzieli się uwzględniając kryterium przedmiotowe i podmiotowe. Przy kryterium przedmiotowym możemy wyróżnić finanse według strumieni i według stanów pieniądza. Kryterium podmiotowe pozwala wyróżnić finanse: publiczne, prywatne, gospodarstw domowych, banków, przedsiębiorstw, ubezpieczeń. Często elementy tego podziału nazywa się ogniwami finansów.

Finanse publiczne to te, które należące do państwa i samorządu terytorialnego. Obejmują gromadzenie i rozdysponowywanie środków publicznych na cele związane z funkcjami państwa i samorządów terytorialnych.

Bardzo szerokie jest pojęcie finansów prywatnych, które obejmuje całą działalność gospodarczą na własny rachunek, w tym wszystkie rodzaje przedsiębiorstw. Natomiast finanse gospodarstw domowych obejmują to, co dotyczy pracy zarobkowej.

Rozwój finansów w nowej rzeczywistości
Jak widać finanse to materia bardzo skomplikowana, dlatego powstała cała gałąź nauki zajmująca się tym problemem. Nauka o finansach zajmuje się wszystkimi zjawiskami i procesami związanymi z pieniądzem. Wyjaśniając procesy zachodzące przy przepływie pieniądza, ułatwiają podejmowanie właściwych decyzji gospodarczych. Podejmowana jest też szeroka analiza informacji finansowych. Bada się m.in. inwestowanie, rynki finansowe, politykę finansową i wiele innych elementów.

Postęp technologiczny, ogólna globalizacji i powszechny dostęp do mediów bardzo zmieniły świat finansów w ostatnim czasie. Rynki finansowe są zupełnie inne niż kilkadziesiąt lat temu. To oczywiście rodzi określone skutki. Dlatego badania finansów są tak ważne, aby ustalić, jak te zmiany wpływają na społeczeństwo i gospodarkę, a także na zwykłe gospodarstwo finansowe. Elektroniczne media typu Internet spowodowały, że ilość transakcji dokonywanych na rynku finansowym bardzo wzrosła i ciągle rośnie. Wzrasta też ryzyko systemu finansowego, a procesy finansowe są bardziej skomplikowane.